Phanh đĩa là gì? Điểm khác biệt giữa phanh tang trống và phanh đĩa

Trên các phương tiện giao thông thì bộ phận phanh là không thể thiếu. Phanh có nhiệm vụ làm giảm tốc độ và giúp người điều khiển phương tiện có thể xử lý các tình huống bất ngờ xảy ra trong quá trình di chuyển. Tùy thuộc vào nhà sản xuất mà các phương tiện loại phanh sử dụng sẽ khác nhau. Phanh tang trống và phanh đĩa là hai loại phanh hay được sử dụng nhất. Sau đây chúng ta cùng tìm hiểu kỹ hơn về phanh đĩa cũng như sự khác biệt của hai loại phanh này nhé!

Phanh đĩa là gì?

Phanh đĩa còn được gọi cái tên khác là phanh dầu. Mặc dù xuất hiện khá muộn nhưng lại được sử dụng hầu hết các dòng xe hiện nay. Hoạt động của phanh đĩa dựa trên lực ép từ hệ thống thủy lực khiến cho má phanh ép chặt vào đĩa phanh. Chính vì vậy khả năng giảm tốc của phanh đĩa cao hơn so với phanh cơ.

1/ Cấu tạo của phanh đĩa

Phanh đĩa được cấu tạo bởi các bộ phận như sau:

– Đĩa phanh: Đĩa phanh thường được làm bằng gang, dạng đĩa phẳng và thường được lắp chặt với moay-o của bánh xe.

– Tấm ma sát và má phanh: Được làm bằng sắt và bề nặt được gia công chi tiết do là nơi má phanh tiếp xúc với nhau. Sau một thời gian sử dụng má phanh bị mài mòn và cần được thay thế. Thì tấm ma sát cũng cần phải được gia công lại để má phanh hoạt động được thuận lợi nhất. Chỉ một lượng nhỏ vật liệu được còn lại trên tấm ma sát cũng cần được gia công trước khi nó được đưa vào sử dụng.

– Cụm xi lanh công tác: Bao gồm hai xi lanh được chế tạo liền với giá đỡ hoặc dời (xi lanh di động). Xi lanh có khoan lỗ cấp đầu và lớp xả không khí, bên trong lắp một pít-tông có số vòng đêm kín đầu. Bên ngoài được thiết kế vòng hãm và chắn bụi.

2/ Cách phanh đĩa hoạt động

– Khi phanh: người lái khi đạp vào bàn đạp phanh sẽ làm tăng áp suất dầu trong các đường ống dầu và xi lanh của bánh xe. Đẩy piston và tấm má phanh ép vào đĩa phanh tạo thành lực ma sát làm cho đĩa phanh và moayơ bánh xe giảm dần tốc độ quay hoặc dừng lại theo yêu cầu của người lái.

– Khi không phanh: Khi người lái rời chân khỏi bàn đạp phanh, áp suất trong hệ thống dầu phanh giảm nhanh, nhờ sự biến dạng của vòng đệm kín dầu của piston làm cho piston và má phanh rời khỏi đĩa phanh.

Ở hình dưới đây thì phần a là trạng thái không phanh và b là trạng thái phanh

Một số vấn đề thường gặp và lưu ý khi sử dụng phanh đĩa

Để đảm bảo an toàn và kéo dài tuổi thọ khi sử dụng phanh đĩa. Người lái xe cần nắm rõ những vấn đề hay xảy ra ở phanh đĩa. Để có thể xử lý những trường hợp bất ngờ xảy đến. Cũng như cần lưu ý điều gì khi sử dụng để phát huy hết hiệu quả của phanh đĩa khi sử dụng.

1/ Vấn đề gặp phải khi dùng phanh đĩa

Những vấn đề thường gặp khi sử dụng phanh đĩa là:

– Đĩa phanh bị mài mòn

– Phanh kêu

– Mất chức năng phanh

– Má phanh bị mài mòn

– Chai cứng bề mặt ma sát của má phanh

– Phanh bị bó

Trong quá trình sử dụng phanh đĩa rất dễ bám bụi do phanh có kết cấu mở. Khi má phanh hay đĩa phanh bị những dị vật này bám vào hệ thống sẽ làm bề mặt tiếp xúc không còn bằng phẳng. Nếu không xử lý tình trạng này sẽ khiến cho má phanh hay đĩa phanh mau bị mòn. Thậm chí các vết lõm sâu còn có thể xuất hiện trên đĩa phanh nếu dị vật mắc kẹt là kim loại. Khả năng phanh của hệ thống sẽ bị ảnh hưởng nghiêm trọng nếu như gặp phải vấn đề này. Vậy nên, bạn hãy thường xuyên vệ sinh hệ thống phanh đĩa, đặc biệt là sau khi đi mưa hay lội nước.

Khi bên trong má phanh bám quá nhiều bụi bẩn khiến cho hệ thống phanh đĩa xuất hiện tiếng kêu lạ dù chưa bóp phanh. Do có lực bên ngoài tác động vào ( Va chạm, ngã xe,..). Khiến cho đĩa phanh bị cong, vênh cũng làm tình trạng phanh kêu bất thường xuất hiện. Nếu tình trạng này xuất hiện thì chúng ta chỉ có thể tiến hành thay thế đĩa phanh mới. Bởi vì khi đã bị cong hay vênh thì sẽ rất khó nắn lại. Tránh những thiệt hại nặng nề hơn xảy ra.

2/ Lưu ý cần thiết khi sử dụng phanh đĩa

Nguyên tắc khi sử dụng phanh là phải phối hợp nhịp nhàng giữa phanh trước và phanh sau. Sử dụng phanh đĩa không đúng cách rất dễ xảy tai nạn khi tham gia giao thông. Sau đây là những lưu ý cần thiết khi sử dụng phanh đĩa được an toàn:

– Khi tham gia giao thông bạn nên nhớ luôn luôn giữ khoảng cách an toàn với các xe khác. Đảm bảo trong trường hợp khẩn cấp xảy ra có đủ khoảng cách để phanh và dừng xe.

– Trước tiên hãy sử dụng phanh sau để giảm tốc độ từ từ sau đó kết hợp đồng thời bóp phanh trước. Để tránh trường hợp bị quặt đầu xe do quán tính.

– Điều đặc biệt cần chú ý là không nên bóp phanh bằng cả hai bàn tay. Bởi khi bóp phanh quá mạnh có thể khiến phanh bị khóa cứng. Để kiểm soát được lực phân phối trên từng bánh xe tốt nhất. Thì bạn chỉ nên sử dụng 2 ngón tay để bóp nháy. Không nên bóp chặt phanh mà nên phanh nhẹ theo kiểu bóp, nhả. Đặc biệt trong khi vào cua không dược bóp phanh trước.

– Cần tránh dùng phanh đĩa đằng trước khi gặp trời mưa vì bánh xe có thể bị trượt trên đường trơn. Chỉ nên dùng phanh sau và đi chậm. Điều này không chỉ giúp bạn an toàn mà còn giúp tăng tuổi thọ cho phanh đĩa bởi hạn chế được cát bụi, bùn đất vào trong má phanh.

– Lưu ý bảo dưỡng phanh định kỳ theo khuyến cáo của nhà sản xuất đưa ra. Nên thay mới dầu phanh khi chạy được 20.000 km hoặc có thể quy ra sau 2 năm sử dụng. Dầu phanh kém chất lượng hoặc khô cạn sẽ dẫn đến hàng loạt những hỏng hóc.

So sánh phanh tang trống và phanh đĩa

Cùng với phanh đĩa thì phanh tang trống cũng đang là sự lựa chọn của nhiều loại xe ba bánh hiện nay. Tuy nhiên, đâu mới là loại phanh hiệu quả và chất lượng hơn. Thì bạn có thể tham khảo sự khác biệt của chúng ngay sau đây

	PHANH ĐĨA	PHANH TANG TRỐNG
ƯU ĐIỂM	– Hiệu quả phanh cao hơn nhiều so với phanh tang trống – Nhẹ hơn phanh tang trống – Thiết kế hở giúp tản nhiệt tốt giúp tăng thời gian sử dụng, dễ dàng bắt và chữa bệnh	– Các chi phí thấp hơn so với phanh đĩa: lắp đặt, bảo dưỡng, sửa chữa, thay thế… – Dễ bảo dưỡng, thay thế do có kết cấu đơn giản. – Thiết kế nguyên khối nên tránh được tác động của môi trường, thời tiết bên ngoài, từ đó, cho thời gian sử dụng lâu hơn.
NHƯỢC ĐIỂM	– Chi phí cao hơn so với phanh tang trống gồm: lắp đặt, bảo dưỡng, sửa chữa, thay thế… – Thiết kế hở khiến các bề mặt ma sát dễ bị hỏng bởi các tác nhân bên ngoài (như bụi, cát, đất…) trong quá trình sử dụng	– Hiệu quả phanh thấp hơn phanh đĩa, nhất là khi phanh gấp hoặc đổ đèo… – Thiết kế nguyên khối nên tản nhiệt kém – Trọng lượng lớn hơn phanh đĩa

Tóm lại khi so sánh phanh trang trống và phanh đĩa thì chắc chắn phanh đĩa sẽ mang lại hiệu suất phanh tốt hơn trong cả điều kiện khô và ướt. Phanh đĩa cũng có tính thẩm mỹ cao hơn. Còn phanh tang trống thì mang lại lợi ích về chi phí, đó cũng là lý do khiến cho phanh tang trống vẫn đang được sử dụng rộng rãi. Các hãng xe vẫn thường lắp phanh đĩa cho bánh trước và lắp phanh tang trống cho bánh sau để giảm giá thành

Trên đây là những thông tin chi tiết về phanh đĩa giúp bạn hiểu rõ hơn về loại phanh này. Cũng như so sánh sự khác nhau giữa phanh tang trống và phanh đĩa. Để sử dụng phanh được hiệu quả nhất. Bạn cần biết cơ cấu và nguyên lý hoạt động của loại phanh đó. Hi vọng với những chia sẻ trên có thể giúp ích phần nào cho bạn khi muốn tìm hiểu về các loại phanh.